ورق روغنی چیست و چه کاربردی دارد؟

ورق روغنی چیست؟

ورق روغنی، یک ورق فولادی است، احتمالا می دانید که ورق فولادی چیست، که طی فرآیند نورد سرد در فشار بالا تولید می‌شود. در این فرآیند، ورق فلزی در دمایی بین دمای اتاق و دمای 200 درجه سانتی گراد قرار می‌گیرد. این دمای برای فلزات، جزو دماهای پایین به حساب می‌آید. سپس فشار شدیدی روی ورق اعمال می‌شود و در همین حین ورق از بین غلطک ها عبوی می‌کند.

این فرآیند نه تنها برای کاهش و یا تنظیم ضخامت ورق انجام میشود، بلکه ویژگی هایی مانند استحکام و دوام را به ورق اضافه میکند و تحمل آن را در برابر فشار افزایش میدهد. از این رو میتوان گفت دلیل گستردگی کاربرد ورق های روغنی در مقایسه با سایر ورق ها، همین بالا بودن مقاومت آنهاست.

دلیل این نام‌گذاری، ظاهر براق و درخشان و البته اجرای فرآیند روغن‌کاری در یکی از مراحل تولید این محصول است. در واقع روغن‌کاری، پس از اتمام فرآیند نورد سرد انجام می‌شود، تا مقاومت ورق روغنی در برابر خوردگی و اکسید شدن، افزایش پیدا کند.

علاوه بر استحکام و مقاومت، در شرایطی که زیبایی ظاهری اهمیت داشته باشد، ورق روغنی بهترین گزینه است. این محصولات سطح صاف و یکنواختی دارند و شکل پذیری و مقاومت در برابر کشش، از جمله مهمترین ویژگی‌ها و خواص مکانیکی آنهاست.

ورق‌های روغنی جدید نسبت به ورق هایی که در گذشته مورد استفاده قرار می‌گرفتند، به شکل قابل توجهی بهبود یافته‌اند. در حال حاضر این ورق‌ها از ویژگی‌هایی مانند امکان کنترل دقیق‌تر ضخامت، شکل، پهنا و سایر خصوصیاتی که در کاربردهای در حال توسعه آنها مورد نیاز است، برخوردار هستند.

اگر به مشخصات فنی ورق های روغنی به طور دقیق توجه کنید، متوجه دلیل کاربردهای گسترده آن‌ها در صنایع مختلف خواهید شد. کاربردهایی مانند استفاده در صنعت ساختمان سازی، خودروسازی، طراحی و تولید لوازم خانگی، ساخت قفسه و پنل و همچنین ساخت موتورهای الکتریکی، از جمله کاربردهای این محصول است.

نکته قابل توجه این است که برای استفاده از این محصول در صنایع مختلف، مشخصات فنی ورق روغنی به لحاظ متالورژیکی طوری طراحی می‌شود که از ویژگی‌هایی مانند شکل پذیری بالا، کشش پذیری بالا، استقامت بالا، مقاومت در برابر نفوذ آب و امکان پاکسازی مناسب، برخوردار باشند.

این محصول در بازار با نام ورق سرد نیز شناخته می‌شود. به طور کلی در صنعت فولاد، به ورق‌هایی که طی فرآیند نورد گرم تولید شوند، ورق سیاه و ورق‌هایی که طی فرآیند نورد سرد تولید ‌شود، ورق روغنی نام دارند.

انواع ورق روغنی کدامند؟

ورق روغنی که به آن ورق سرد نیز گفته می‌شود، انواع مختلفی دارد. انواع ورق سرد بر اساس درصد و نوع آلیاژ به کار رفته در آن و همچنین عملیات حرارتی اجرا شده در فرآیند تولید این ورق‌ها، تقسیم‌بندی می‌شود. رایج‌ترین عناصری که برای تقویت ورق روغنی در ساختار آن استفاده می‌شوند، عبارتند از کربن، منگنز، سیلیسیوم، فسفر، گوگرد و کروم. به طور کلی سه دسته اصلی زیر را می‌توان برای انواع ورق روغنی در نظر گرفت.

ورق معمولی ST12

این محصول یکی از پر کاربردترین انواع ورق روغنی در بازار است و برای تولید انواع سازه‌های ساختمانی یا صنعتی استفاده می‌شود. نام دیگر ورق st12، ورق کششی است و تا 45 درجه خم می‌شود. از مهمترین مزایای این نوع ورق روغنی می‌توان به ماندگاری و بالا بودن تاریخ انقضا آن تا 18 ماه، اشاره کرد.

ورق نیمه کشش ST13

از ورق st13 معمولاً برای تولید سازه‌های صنعتی و غیر صنعتی با پرسکاری در عمق کم و جوشکاری استفاده می‌کنند. این محصول که در بازار با عناوین نیمه‌کششی یا نیمه‌کشسانی، شناخته می‌شود، قابلیت خم شدن تا 90 درجه را دارد و تاریخ انقضای آن حداکثر 8 ماه است.

ورقst37

از دیگر نمونه‌های ورق روغنی می‌توان به ورق ST37 اشاره کرد. این ورق دارای درصد کربن کم و استحکام متوسطی است. به دلیل پایین بودن میزان کربن در ساختار آن، خاصیت جوش‌پذیری افزایش یافته است. از این رو کاربردهای فراوانی در صنایع کشتی سازی، پل سازی و البته ساختمان سازی دارد. از دیگر مزایای این محصول می‌توان به خاصیت شکل پذیری خوب، قدرت کششی بالا و تحمل فشار زیاد اشاره کرد.

ورق فوق کشش ST14

شاید برایتان سوال پیش بیاید که ورق st14 چیست. از دیگر نمونه‌های ورق روغنی، می‌توان به ورق st14 اشاره کرد. این ورق به دلیل برخورداری از انعطاف‌پذیری بالا، در صنایع خودروسازی و یا صنایعی که در آنها پرسکاری عمیق اجرا می‌شود، کاربرد گسترده‌ای دارد. این نوع ورق را می‌توان به طور کامل تا نمود و تاریخ انقضای آن حداکثر 8 ماه است.

مشخصات فنی ورق روغنی

عملیات حرارتی اجرا شده روی ورق‌های روغنی، ویژگی‌های این محصولات را از ورق‌های نورد گرم، کاملاً متمایز نموده است. برخورداری از خواص مکانیکی مانند مقاومت بالا در برابر کشش و خم شدن، این محصولات را به یک گزینه ایده‌آل برای صنایع خودروسازی و تولید لوازم خانگی، تبدیل نموده است.

در واقع می‌توان ادعا کرد که طی عملیات نورد سرد، مقاومت کششی ورق‌های روغنی، 20 درصد افزایش می‌یابد. همچنین عملیات حرارتی باعث صاف و یکدست شدن سطح ورق می‌شود. نکته قابل توجه در مورد این محصولات، بالا بودن مقاومت در برابر کُرنش است. این ویژگی باعث می‌شود محصول ساخته شده توسط این ورق‌ها، پس از ساخت، ویژگی‌های ظاهری خود را حفظ نموده و دچار تغییر شکل نشود.